Het bombardement aan tv-programma’s over Srebrenica deed Thieu Vlemmix naar de pen grijpen.
Publiek in de stadions. Striemende fluitconcerten, spontane samenzang van een enthousiast meelevende mensenmassa. Op het veld fysieke strijd tot op het bot. De hele hectiek er omheen. Deze ingrediënten die het voetbal zo smakelijk maken, ontbreken nog altijd. Het loslaten van een aantal RIVM-regels heeft dus nog niet geleid tot het voluit vrij geven van voetbal zoals we het kenden. Wat we nu meemaken, is klinisch, onaantrekkelijk spel zonder beleving. Hetzelfde geldt natuurlijk ook voor de andere sporten en evenementen. We geraken maar niet op gang. En dat frustreert. Ook onder de versoepeling van de coronaregels, krijgen we slechts surrogaatsport voorgeschoteld. Een zoutloos en sfeerloos aftreksel van de normale dynamiek. Zoiets als levertraan in onze jeugd. Niet te pruimen dus. De situatie van nu, met steriel voetbal en met wielrennen in kamertjes, schreeuwt om een betere oplossing. Het is allemaal ‘net niet’. Natuurlijk is het vinden van een betrouwbaar en langdurig steekhoudend medicijn uiteindelijk de enige remedie. Maar dat duurt nog wel even. Dus voorlopig toch maar iets beters verzinnen dan poppen op de tribunes of geluidsbanden.
Srebrenica
Met een bombardement aan uitzendingen over Srebrenica, schonk NPO 2 volop aandacht aan de 25 jaar geleden zo dramatisch geëindigde VN missie van de Nederlandse militairen. Dagenlang, indrukwekkend.
Het echte bombardement bleef een kwarteeuw terug uit; alleen een dappere Nederlandse pilote dropte destijds met succes een bom op een Servische tank. Maar daar bleef het bij. De enclave werd door het Servische leger onder de voet gelopen. Een frustrerend drama, ook nu nog. In mijn kennissenkring heb ik pas nog gesproken met een deelnemer van Dutchbat in 1995. De trauma’s druipen er anno 2020 nog altijd vanaf. Ik denk niet dat dit het podium is om daar uitgebreid op in te gaan. Wie ben ik namelijk om in een column van pakweg 800 woorden de ellende die de Nederlandse mannen en vrouwen ondergingen, uit de doeken te doen? De getuigenissen van de Dutchbatters op tv waren verdomd overtuigend. Laten we het houden op wat opmerkingen in de kantlijn.
Een slechte voorbereiding. Een opdracht die van meet af aan onduidelijk is. Een veel te lichte bewapening en dus geen enkele kans ter verdediging tegen het bloeddorstige en zwaar bewapende leger van de Serven. En uiteindelijk, de onduidelijke, ongecoördineerde regie vanaf de top (VN) tot aan de bodem (Nederlandse (politieke) leiding)). Een mandaat ook dat er in feite geen is. Sterker nog, onze mannen mogen en kunnen zich als het er op aankomt niet eens verdedigen. Op het netvlies gespijkerd: de genante vertoning tussen de Servische brigadegeneraal Mladic en ‘onze’ kolonel Karremans. Het is zoiets als Goliath tegen David. In militaire kringen ‘not done’. Je zet geen kolonel tegenover een generaal. De Nederlandse kolonel staat zwaar onder druk en gaat uiteindelijk compleet voor schut. Zijn verdediging “don’t shoot the piano player” wordt door Mladic geschoffeerd met het antwoord: ‘een waardeloze pianospeler‘. Om dan pardoes een biertje aan te bieden. Karremans wil eigenlijk weigeren maar heeft het lef niet. Tenslotte wordt dat ‘vriendschapsdrankje’ met een verlegen glimlach aanvaard. De vernedering is compleet. Als een Nederlandse pilote namens de VN met enkele bommem toch nog een Servische tank uitschakelt, is er even een greintje hoop. Even. Een vervolg komt er echter niet en de moordlustige Serven krijgen vrije doorgang. De afloop is bekend: gescheiden afvoer van de bevolking met de bekende noodlottige gevolgen.
Eerst hebben we als thuiszitters de indruk dat plaatselijk legercommandant Karremans de hoofdschuldige is. Tijdens de ontmoeting met Mladic geeft hij de indruk een regelrechte slapjanus te zijn. Maar dat is wel erg gemakkelijk gedacht vanuit je zetel in de huiskamer. Als het eerder al niet duidelijk was, dan toch zeker na de tv-uitzendingen van de afgelopen dagen: de schuld lag niet bij Karremans c.s., maar in de regionen erboven. De Dutchbatters voelen als vredesmissie van de VN een soort van schuld boven zich hangen, omdat ze: a/ niet in staat zijn gesteld iets menselijks voor de bevolking te doen en b/ zichzelf niet te weer hebben kunnen stellen. Dat gevoel is volkomen misplaatst. De hondsbrutale Mladic en zijn soldaten hebben de volledige regie en gaan hun destructieve gang. De politieke wereld (Joris Voorhoeve/Relus ter Beek) en de legerleiding (Nicolai) kijken toe. De machtige wereldorganisatie van Verenigde Naties kijkt even de andere kant uit en dan is het voorbij.
Ratco Mladic is inmiddels veroordeeld tot levenslang; een kleine pleister op de wonde. Nederlandse jongens blijven schuldbewust achter. Volledig ten onrechte, deze frustratie. Ze beschermden zonder fatsoenlijke bewapening, anderhalf jaar moslims tegen zwaar bewapende brute moordenaars. Er past slechts groot respect en waardering voor ze, onze waardering en ons respect.
‘The lives of Dutchbatters also matter…’
